Texts & Translation

דער פֿערציקיעריקער מאַן

The Forty-Year-Old Man

Peretz Markish

Translation by Rose Waldman

INTRODUCTION

Peretz Mark­ish was a lead­ing Sovi­et Yid­dish writer who, along with a num­ber of oth­er Yid­dish writ­ers, rev­o­lu­tion­ized Yid­dish poet­ry and cul­ture. Sad­ly, Mark­ish and some of those same inno­v­a­tive writ­ers were exe­cut­ed by Stal­in on August 12, 1952, a date that came to be known as The Night of the Mur­dered Poets.”

Markish’s book-length poem, Der Fert­siky­erik­er Man” (The Forty-Year-Old Man), com­posed of 80 sec­tions with pre­cise­ly 12 cou­plets in each, under­scores his mod­ernist aes­thet­ics and brash avant garde styl­is­tic tech­niques. It is an enig­mat­ic work, filled with aston­ish­ing, even grotesque, imagery. The poem’s focal point is an imag­ined Utopia fol­low­ing the dis­man­tling of the Tsarist autoc­ra­cy, though some of the sec­tions pri­mar­i­ly offer a cri­tique of social ills and injus­tices in both Europe and America. 

Very lit­tle schol­ar­ship exists on Der Fert­siky­erik­er Man.” Even A Cap­tive of the Dawn, cur­rent­ly the defin­i­tive schol­ar­ly text on Peretz Mark­ish and his oeu­vre, offers no com­men­tary, gloss, or dis­cus­sion on this work. 1 1A Cap­tive of the Dawn: The Life and Work of Peretz Mark­ish (18951952), Ed. Joseph Sher­man, Gen­nady Estraikh, Jor­dan Finkin, and David Shneer (Lon­don: Leg­en­da, 2011). This is a sig­nif­i­cant lacu­na, espe­cial­ly when con­sid­er­ing that in her chap­ter in this very book, Chana Kro­n­feld writes that many schol­ars regard Der Fert­siky­erik­er Man” as Markish’s masterpiece. 2 2 Chana Kro­n­feld, Mur­dered Mod­ernisms: Peretz Mark­ish and the Lega­cy of Sovi­et Yid­dish Poet­ry”, in A Cap­tive of the Dawn. Ibid.

Der Fert­siky­erik­er Man” has nev­er been trans­lat­ed to Eng­lish. Mark­ish him­self was afraid to pub­lish it while he was alive and man­aged to smug­gle it out of his house right before he was arrest­ed. In 1978, his wife and sons pub­lished the Yid­dish man­u­script, and his son, David Mark­ish, trans­lat­ed the poem to Russian.

To read The Forty-Year-Old Man” is to expe­ri­ence an exer­cise in con­tra­dic­tions: the style is at once rad­i­cal and con­ven­tion­al, exper­i­men­tal yet con­tained. For exam­ple, Mark­ish inverts lin­guis­tic norms, often by trun­cat­ing words, so that they trans­mute into some­thing new, some­thing fab­ri­cat­ed. Or the word remains rec­og­niz­able, but its func­tion with­in the sen­tence is trans­formed, so that a verb may turn abrupt­ly into an adjec­tive, or a noun into an adverb – though the same word may switch back to its reg­u­lar func­tion in the next line or sec­tion, cre­at­ing a sort of invert­ed mir­ror effect. (Imag­ine the translator’s work!) All this is emblem­at­ic of Markish’s bold experimentalism. 

Yet one need only skim the pages of the poem to also notice its con­ser­v­a­tive bent. The poem is con­tained. Every sec­tion fea­tures the exact same num­ber of lines, and most of the lines rhyme. Although the rhyme can be slop­py (the words refuse to be as con­tained as they’re meant to be), the meter is pre­cise — the entire poem is in tetram­e­ter. Dar­ing as Mark­ish may have been, he was still cog­nizant of the con­ven­tions of the artis­tic milieu of which he was a part. Writ­ing in tetram­e­ter, with per­fect­ly spaced stan­zas, placed him with­in the accept­able para­me­ters of mod­ernist Yid­dish poet­ry of his time, which in turn allowed him the free­dom of exper­i­ment­ing with words, syn­tax, and imagery.

As a trans­la­tor, one of the chal­lenges I strug­gled with (and still am – the trans­la­tion of this book is a work in progress) was how to han­dle the rhyme and meter. Keep­ing them felt restric­tive to me, and — I thought — unnat­ur­al to the ears of the mod­ern read­er. Yet dis­card­ing them felt untrue to the poem’s music and, in a way, to Mark­ish him­self. At first, I tried keep­ing the rhyme, but I soon real­ized I was doing a dis­ser­vice to the poem. The rhyming made the lan­guage sound con­trived and not at all in keep­ing with Markish’s sen­si­bil­i­ties. Fur­ther­more, since Mark­ish him­self had been slop­py in his rhymes, I thought I might take more lib­er­ties with them myself. I decid­ed, there­fore, to aban­don my efforts at rhyme and instead use oth­er son­ic devices, such as allit­er­a­tion or asso­nance, to cre­ate the music in the poem.

The meter, though, was more dif­fi­cult to dis­card. It felt too delib­er­ate on Markish’s part, and essen­tial to the voice of the poem. And so, for the four sec­tions pre­sent­ed here at least, I’ve tried to retain a four-pulse beat, sim­i­lar to the orig­i­nal Yiddish. 

I select­ed these four sec­tions out of the total of 80 because I liked the jux­ta­po­si­tion of a pair cri­tiquing social ills (Sec­tions 13 and 17) with a pair that seems to epit­o­mize Markish’s utopi­an vision (Sec­tions 36 and 37). In Sec­tion 37, espe­cial­ly, Markish’s roman­tic vision reach­es new heights. He imag­ines a recre­ation of Rus­sia not only as a polit­i­cal renew­al, but also as a phys­i­cal one. Like the anthro­po­mor­phic golem of legend, 3 3 Mark­ish was inter­est­ed in the golem motif. See Har­ri­et Murav, Peretz Mark­ish in the 1930s: Social­ist Con­struc­tion and the Return of the Luft­mensh” in A Cap­tive of the Dawn for a won­der­ful dis­cus­sion on this top­ic. See also my trans­la­tion of Sec­tion 5 of Der Fert­siky­erik­er Man pub­lished in Cir­cum­fer­ence: Poet­ry in Trans­la­tion, and my expla­na­tion of the phrase an aleph in the mouth” in the intro­duc­tion. earth becomes a live being. A new heart is being fash­ioned for it, and though earth is still bare­foot,” still in its infan­cy — though its peo­ple are still suf­fer­ing birthing pains — all’s fine and good.” After all, this is the begin­ning of good times. From bor­der to bor­der,” a per­fect coun­try, a per­fect world, awaits. 

Click here to down­load a PDF of this text and its trans­la­tion.

דער פֿערציקיעריקער מאַן


13

מיט בלוט רופֿט דער מיזרח, דער מערבֿ – מיט אײַטער‫.‬
עס שרײַען די פּלעצער אין פֿאָרשטעט – אויף שײַטערס‫.‬

ווי מגילות פֿון בלוט וויקלען שׂרפֿות זיך אויף
און אַ יעטווידער פֿלאַם איז אַ דראָענדער רו‫ף. ‬

אַ געשרײ פֿון דער גיר, אַ געשריי פֿונעם רויב‫:‬
אויף דער וואָג איז דאָס לײַב ווי אין יאַטקע דאָס דרויב‫!‬

און שײַטערס פֿון פֿאָנען, און פֿאָנען פֿון בלוט ‫–
עס הוליעט אויף לײַב און אויף לעבן די רוט‫!‬

איז באַגינען אין בלוט דאָרטן גאַסן און שטעט‫,‬
און עס קומט ניט צום גיריקן רויבשווערד קיין זעט‫.‬

ערגעץ קוימענס ווי גאָרגלען מיט רויך שרײַען אויס
די באַצוווּנגענע לעבנס פֿון קליין און פֿון גרויס‫.‬

ערגעץ דינגען זיך גריבער – אַ מײַל אין דער ערד‫:‬
– בלוט קעגן גאָלד און – געמאַכט! און ס׳איז רעכט‫!‬

און געגלײַכט. און די הויט פֿון די לײַבער זיך רײַסט‫,‬
און עס טראָגן די כוואַליעס אויף בירזשעס די פּרײַז‫.‬

די פּרײַז פֿון דער גרויזאַם צעשונדענער הויט‫,‬
פֿון לעבן אין קייטן, פֿון שטאַרבן אין נויט‫.‬

די פּרײַז פֿון די קינדער אין מוטערשער טראַכט
און פֿון מוטערס פֿאַרזאָרגטע די פּרײַז אויף בײַ נאַכט‫…‬

און מיט פֿריר אויף די לײַבער – צו פֿײַער געווענדט –
גייען פֿעלקער געבויגן, געבונדן די הענט‫.‬

גייען פֿעלקער געבונדן אין קייטן פֿון נויט
מיט פּרײַזן געקריצט און געברענט אויף דער הויט‫…‬

The Forty-Year-Old Man


13

With blood cries the East; with pus, the West
the squares in suburbs scream atop pyres

Like scrolls of blood fires unfurl
every flame a cry of alarm

A howl from the heap of greed and plunder:
the body on a scale like a giblet for the butcher

Pyres of flags and flags of blood—
The whip frolics on flesh and on life

Dawn, streets and cities awash in blood
the greedy sword of plunder is never slaked

Somewhere chimneys shout smoke like gullets
the forced lives of the big and small

Somewhere pits haggle – a mile in the earth:
blood against gold and – done! It’s a deal!

All equalized. Skin sliced from bodies, its price
ferried by waves on the stock exchange

The price of skin pitilessly flayed
of a life in chains, of dying in need

The price of children in a mother’s womb
for anxious mothers, the price of a night

Freeze on the bodies, turned towards fire
nations walk bent with hands that are bound

Nations bound in chains of need
prices etched and branded on skin

17

פֿון שײַטער פֿון רונדן – געבונדן אין וויי‫,‬
רײַסן אויגן זיך אויף ווי לבֿנות ווי צוויי‫.‬

לבֿנות פֿאַרשטאַרטע, ווי אייער געשיילטע‫,‬
און ס׳בראָט זיך דאָס לײַב און דאָס בלוט איז ווי אייל‫.‬

מ׳האָט ערגעץ אויף פּלעצער אַ יום־טוב געמאַכט‫,‬
איז האָט מען אַ נעגער צום לינטשן געבראַכט‫.‬

עס בייגן און ס׳קאָרטשען זיך ביינער בײַ אים
און ס׳גייט זײַן געשריי מיטן פֿײַער צום הימל‫.‬

איז בלאַנקען נאָר ציינער ווי מעסערס אין מויל‫,‬
נאָר הויך איז די זון און ווײַט איז דער מולד‫.‬

די הויט איז פֿאַרברוינט און די אויגן פֿא‫ַ‬רבלײַט
און ער בײַסט זיך פֿון ווייטיק דאָס אייגענע לײַב‫.‬

עס לויפֿט דאָרט זײַן מאַמע מיט שעלטנדיק טראָט‫:‬
אַ דונער זאָל טרעפֿן, אַ דונער פֿון גאָט‫!‬

נאָר ס׳פֿליִען אַנטקעגן איר פֿונקען פֿון שײַטער‫.‬
ס׳דא‫ַ‬כט זיך: אָט רופֿט ער, ס׳דאַכט זיך: אָט שרײַט ער‫.‬

נאָך גרעסער די אויגן אין לעצטן געריס‫,‬
נאָך ווײַסער די ווײַסלעך, נאָך רויטער די וויִעס‫.‬

און ער גיט זיך אַ וואָרף מיט די ציינער צום שײַטער
און צעקריצט און צעקײַעט אַ ברענענדיק שײַטל‫.‬

נאָך איין מאָל אַ שטעל זיך, נאָך איין מאָל אַ פּרוּוו –
און פֿאַלט אַ פֿאַרברענטער, און מער שוין ניט אויף‫.‬

און ווען ס׳ווערט פֿון די אויגן –‬ צעגליטער זשאַר‫, ‬
פֿאַררויכערט זיך עמעץ בײַ זיי אַ סיגאַר‫.‬

17

From a round pyre, bound in grief
eyes snap open like two moons

Moons frozen stiff like shelled eggs
the flesh roasts; blood is its oil

Somewhere on the plaza a holiday’s been made
and so, a Negro’s been brought to lynch

His bones twist and writhe, his cries
transported with the flames to the sky

Only teeth sparkle like knives in his mouth
but the sun is high up, the new moon far away

His skin is browned, his eyes are lead
he bites his own flesh in fear and pain

His mother darts back and forth with cursing
steps: May lightning from God strike them dead!

But winging to her, only sparks of the blaze
She thinks: Oh, his cry! She thinks: Oh, his howl!

His eyes grown wider in final throes
the whites even whiter, the lashes even redder

With his teeth he hurls himself at the pyre
gnashes and grinds a burning plank

Once more he tries, once more he stands
and falls, burnt. Doesn’t get up again

And as his eyes become red-hot embers
someone takes out a cigar and smokes it.

36

מע גייט זיי אַנטקעגן פֿון גאָר פֿון דער וועלט
און זון ביז די קני, און זון איבער שוועל.

מע גייט זיי אַנטקעגן מיט ליכטיקן גאַנג –
און זון ביז די קני, און ביז האַרץ און געזאַנג.

און מחנות נאָך מחנות אין פֿרייד קומען אָן.
מע הערט ניט קיין פֿאָך און קיין פֿלאַטער פֿון פֿאָן.

ס׳איז פּנימער העלע, ווי פֿאָנען קאַיאָר,
און אַלץ איז פֿאַרשטענדלעך און זוניק און קלאָר.

און ווינט צום באַדינען, און ווינט צום באַפֿעל,
און קיינעם געמיטן, און קיינעם געפֿעלט!

אַ טאָג ווי אַ קאַוון צעשניטן אויף העלפֿט –
און ס׳שטראָמט פֿון אים זאַפֿט, און ס׳שטראָמט פֿון אים העל.

און זונענזאַפֿט גיסט זיך, און זונענזאַפֿט קוועלט,
און ס׳ווילט אויף די הענט איצט זיך נעמען די וועלט.

פּאַמעלעך זי נעמען, צוזאַמען, אין איינעם.
– אָט דאָרט איז אַ וווּנד נאָך, אָט דאָ טוט נאָך וויי . . .

אָט דאָ ניט פֿאַרהיילט נאָך, אָט דאָרט נאָך אַ שראַם,
און ערגעץ נאָך טריפֿנדיק וווּנדפֿלייש פֿאַראַן.

אַז באָרוועס איז זי נאָך, אויף גלאָז נאָך איר טראָט,
און ס׳שטעכט זי דער קראַנץ נאָך פֿון דערנערדיק דראָט.

און וווּ ס׳איז פֿאַרוואָרלאָזט, און וווּ ס׳איז פֿאַרברענט –
דאָך ווילט זי זיך נעמען אַזוי אויף די הענט.

פּאַמעלעך זי נעמען, פּאַמעלעך, אין איינעם –
אָט דאָ איז אַ וווּנד נאָך, אָט דאָ טוט נאָך וויי . . .

36

All parts of the world are coming to greet them
sun up to the knees, sun crossing the threshold

Coming to greet them with lighthearted tread
sun up to the knees, to the heart, and song

In joy they arrive, wave after wave
you hear nary a ripple, no flutter of flag

Faces fair as the flags of dawn
all’s comprehensible, sunny and clear.

Wind to serve you, wind at your service
no one omitted, no one left out

A day like a watermelon cut in half
juice and light spilling from it

Sun-juice pours and sun-juice beams
You long to enfold all the world in your arms

Enfold her slowly, together, as one
right there, a wound still; right here, it still hurts

Right here, it’s healing; right there, still a scar
and somewhere wounded flesh still drips

World is still barefoot, still stepping on glass
pricked by a wreath of wires of thorns

Where she’s been abandoned, where she’s been scorched
there you long to enfold and embrace her

Enfold her slowly, slowly as one
Right here, a wound still; right here, it still hurts

37

אַז באָרוועס איז וועלט נאָך, און נאַקעט און הויל –
איז באָרוועס, איז לאַפּטיעס, און גוט איז און ווויל.

נאָר ס׳האָבן וואַרשטאַטן און דערפֿער און שטעט
אַ האַרץ איר פֿאַר יעדן און אַלע באַשטעלט.

און יעדער פֿון לײַב און פֿון בלוט – ניט געזאַמט,
און האָרנס פֿון שמידער אויף רעדער פֿון זאַמד.

עס גייען די בערג און עס אײַלן זיך טאָלן:
מיט וואָס וועט מען דינען און וואָס וועט מען טאָן?

עפֿענען בערג זיך ווי ריזיקע ניס:
יאָדערדיק אײַזן ווי ברויט און – געניסט!

פֿון ראַנד ביז צו ראַנד און מיט ברויטברייטער האַנט
צעשפּרייטן זיך טאָלן געברויטיקטער לאַנד.

עס גייט און ס׳באַהעפֿט זיך דער באַרג מיטן טאָל
און ס׳שנײַדן זיך בלעטער פֿון אײַזן און שטאָל.

מע קלאַפּט און מע האַמערט, מע שמידט און מע האַפֿט –
אין שאַכטעס פֿון קוילן, אין קוואַלן פֿון נאַפֿט.

ס׳באַווײַזט ניט די נאַכט זיך אַ דריי טאָן – שוין טאָגט,
און יעדערער וואַך איז און יעדערער טראָגט.

מע האַמערט אַ האַרץ איר פֿון שטאָל און טשוהון
צופֿוסנס –‬ די ימען, צוקאָפּנס – די זון.

איז וועט זי אַן אָטעם טאָן פֿריידיק און פֿרײַ
מיט שטאָלענע לונגען –‬ אַרויס און אַרײַן.

און וועט זי אַ גיי טאָן אַ שטאַלטנע אַליין –
נאָר איצט איז נאָך וווּנדיק, נאָר איצט איז נאָך וויי . . .

37

If Earth is still barefoot and naked and bare
Well, barefoot or hemp-shod, all’s fine and good

But in workshops, villages, cities and towns
Earth’s heart has been ordered for all

For all of flesh and blood – none curbed
and horns of blacksmiths on circles of sand

The mountains walk, the valleys hasten:
how will they serve, what will they do?

Mountains crack open like giant nuts:
hearty, robust iron, like bread – enjoy!

From border to border with generous hand
valleys disperse through the breaded land

they move, the mountain and valley cleave
leaves of iron and steel take shape

You strike and hammer, you forge and embroider
down in the coal mines, in kerosene springs

The night’s barely stirred and already it’s dawn
all awake, all trundling along

A heart hammered for her of iron and steel
oceans at her feet, sun at her head

So she’ll take a breath, happy and free
with steely lungs – exhale, inhale

And she’ll take a step, erect and alone
only now wounded still, still hurt just for now.

MLA STYLE
Markish, Peretz. “The Forty-Year-Old Man.” In geveb, May 2016: Trans. Rose Waldman. https://ingeveb.org/texts-and-translations/the-forty-year-old-man.
CHICAGO STYLE
Markish, Peretz. “The Forty-Year-Old Man.” Translated by Rose Waldman. In geveb (May 2016): Accessed Dec 07, 2024.

ABOUT THE AUTHOR

Peretz Markish

ABOUT THE TRANSLATOR

Rose Waldman

Rose Waldman holds an MFA in fiction and literary translation from Columbia University. She is a writer and translator.