Mar 08, 2016
Postcard portrait of Hillel Zeitlin (YIVO)
INTRODUCTION
Hillel Zeitlin (1871−1942) was the leading figure of what may be called “philosophical neo-Hasidism” among Eastern European Jews in the pre-Holocaust era. A tireless author, journalist, and polemicist, he published constantly in both the Yiddish and Hebrew presses, offering a bold new vision of contemporary spiritual life grounded in his reading of Hasidic sources. But Zeitlin sought to become an activist as well as a literary figure. He was especially concerned with the situation of the rootless Jewish youth. Throughout his career as a public figure, beginning shortly after World War I, he issued calls for a new organization of Jewish life. In a series of articles published in the 1920s, he sought to form an elite Jewish spiritual fraternity to be called Yavneh, which was the most fully elaborated of his attempts at intentional community.
The following essay details the proposed concrete steps for the formation of this would-be movement for the spiritual regeneration of Judaism and world Jewry, published in Der moment in 1923.
To read more essays written by Zeitlin about Yavneh click here. For more background on Zeitlin’s Yavneh, please read the longer scholarly introduction here.
Click here to download a PDF of this text and its translation.
מײַן „גרויסער רוף פֿון דער שעה“ האָט אויפֿגעוועקט די מוחות און די הערצער פֿון די הונדערטער ייִדן, וואָס האָבן דערזען און דערפֿילט אַזוי ווי איך אַז ישׂראל מוז גײַסטיק, און איבער הויפּט גײַסטיק, אויפֿגעלעבט ווערן און באַנײַט ווערן; אַז די יעצט עקזיסטירנדיקע פּאַרטייען בײַ ייִדן טראָגן נישט און ברענגען נישט מיט זיך אָט די באַנײַונג און אָט די אויפֿלעבונג; אַז יעצט, און גראָד יעצט מוז מען אָנהײבן די גרויסע, הייליקע אַרבעט פֿון תּשובֿה אין גײַסט; אַז נאָר יחידים פֿון פֿאָלק קענען, דאַרפֿן און מוזן זיך נעמען פֿאַר אָט דער הייליקער אַרבעט צוליב וואָס זיי, אָט די יחידים, דאַרפֿן זײַן פֿאַראייניקט אין איין פֿאַרבאַנד.
אין אַ ריי אַרטיקלען האָב איך אָנגעצייכנט די הויפּטטענדענצן און הויפּט־אויפֿגאַבן פֿון אָט דעם פֿאַרבאַנד, וועלכער דאַרף און מוז נאָך ווי אַמשנעלסטן געשאַפֿן ווערן. איך האָב אָנגערופֿן אָט דעם יחידים־פֿאַרבאַנד וועלכער דאַרף געשאַפֿן ווערן, מיטן נאָמען „יבֿנה“. און האָב זיך געווענדט צו אַלע די, וואָס דער נר־אלקים איז נאָך נישט אויסגעלאָשן געוואָרן אין זייער האַרצן צו אָפּרופֿן זיך און פֿיל האָבן זיך אָפּגערופֿן. טייל מיט פֿולער אײַנשטימונג, אַ טייל מיט שאלות און ספֿקות. [...]
אַזוי ווי יעדערער פֿרעגט עטוואָס אַנדערש און עטוואָס באַזונדערס און דערבײַ באַרירט יעדער פֿרעגער אַלערליי מעגלעכסטע טעאָלאָגישע, מעטאַפֿיזישע און סאָציאַלע פֿראַגן, וואָלט איך באַדאַרפֿט, ענטפֿערנדיק יעדן באַזונדער, אויפֿשרײַבן פֿאַר יעדן איינציקן אַ גאַנץ באַזונדער בוך, וואָס ס׳איז איבער מײַנע כּוחות און ווי איך דענק, אויך איבער די כּוחות פֿון מענטשן, וואָס שטײען שלא־בערך העכער פֿון מיר. איך בין געצוווּנגען דעריבער צו געבן דאָ אַן אַלגעמיינע תּשובֿה וועגן דעם עיקר־מהות פֿון „יבֿנה“, וואָס איך פּראָיעקטיר צו גרינדן, דורך וואָס ווי איך פֿאַרהאָף, ס׳וועלן פֿיל שאלות פֿאַרענטפֿערט ווערן און פֿיל ספֿקות וועלן אויפֿגעקלערט ווערן.
א) „יבֿנה“ איז ניט קיין פֿאַרבאַנד פֿון סתּם „גײַסטיקן פֿאַרגעניגן“ און „לערנען“, ווי עס מיינען אייניקע, נאָר אַ פֿאַרבאַנד, וואָס דאַרף איבעראַנדערשן דאָס גאַנצע לעבן פֿון דעם, וואָס טרעט אַרײַן אין זײַנע רייען.
ב) אין דער זעלבער צײַט איז „יבֿנה“ ניט קיין חבֿרה פֿון „מחזיקי־הדת“, נאָר אַ פֿאַרבאַנד אויף צו אויפֿקלערן, פֿאַרשטאַרקן, פֿאַרברייטערן, און פֿאַרטיפֿן די יסודות פֿון מוסר־היהדות און נשמת־היהדות.
ג) דער „יבֿנה“־פֿאַרבאַנד איז ניט קיין חבֿרה פֿון „מחזיקי־הדת“ אַזוי איז ער אויך נישט קיין פֿאַראיין פֿאַר השׂכּלה, קולטור, קונסט, פּאָעזיע וכו׳. „יבֿנה“ קען ניט זײַן קיין פֿאַרבאַנד פֿאַר אַל דאָס גוטע און שײנע אין דער וועלט. דאָס וואָלט אים דערווײַטערט פֿון זײַן הויפּטציל. „יבֿנה“ קען און דאַרף נאָר צו איינס שטרעבן׃ אויפֿלעבונג פֿון דער ייִדישער נשמה אינעם גײַסט פֿון ריינעם ייִדנטום.
ד) „יבֿנה“ באַשעפֿטיקט זיך נישט מיט קיין פּאָליטיק, דעריבער קענען אין אים אַרײַנטרעטן מענטשן סײַ אומפּאַרטײיִשע, סײַ די וואָס געהערן צו די אָדער יענע פּאַרטייען, סײַ פֿון רעכטס סײַ פֿון לינקס. פֿון דעם פּאַרטיימאַן, וואָס טרעט אַרײַן אין „יבֿנה“ מוז נאָר איינס געפֿאָדערט ווערן׃ ער זאָל קענען אַוועקשטעלן, ווען עס וועט קומען צו אַ נסיון, די פֿאָדערונגען פֿון דער שטרענגער גערעכטיקייט העכער פֿון די אינטערעסן פֿון זײַן פּאַרטיי.
ה) אַזוי ווי דער „יבֿנה“־פֿאַרבאַנד באַשעפֿטיקט זיך נישט מיט קיין פּאָליטיק אַזוי באַשעפֿטיקט ער זיך אויך נישט מיט דער לייזונג פֿון סאָציאַלע פֿראַגעס. דאָך ווערט געפֿאָדערט פֿון יעדן איינציקן, וואָס וויל אַרײַנטרעטן אין „יבֿנה“ אַז ער זאָל קאָנען צופּאַסן זײַן פּריוואַט לעבן צו די פֿאָדערונגען פֿון דער שטרענגער סאָציאַלער גערעכטיקייט ווײַל די שטרענגע סאָציאַלע גערעכטיקייט איז איינע פֿון די הויפּט יסודות פֿונעם ריינעם ייִדנטום.
ו) דער „מוסר־היהדות“ וועגן וועלכן איך האָב אַזוי פֿיל מאָל געשריבן איז נישט אַנדערש, ווי דער איינפֿאַכער מוסר פֿון תּורת־משה. איינער פֿרעגט מיך אין אַ בריוו׃ „וואָס פֿאַר אַ מוסר מיינט איר, צי דער מוסר פֿון קאַנט, צי דער מוסר פֿון טאָלסטױ?“ אַ צווייטער שרײַבט מיר׃ איר מיינט דאָך מסתּמא מוסר לויט דער טיפֿער חקירה פֿונעם רמב"ם וואָרעם ווי קאָן דאָס זײַן, אַז איר מיינט דעם פּשוטן מוסר פֿון חומש? מוז איך דאָ איין מאָל פֿאַר אַלע מאָל דערקלערן׃
איך גלײב באמונה־שלמה, אַז די ישועה פֿון דער וועלט בכּלל, און פֿון ישׂראל בפֿרט, וועט קומען נישט פֿון טעכנישע און עקאָנאָמישע אויסבעסערונגען, נאָר פֿון רעליגיעז־עטישער דורכלײַכטונג און אויפֿהײבונג, פֿריִער פֿון יחידים, און נאַכהער פֿון קיבוצים, און אַז אָט די דורכלײַכטונג און אויפֿהײבונג קענען קומען נאָר דורך דעם, וואָס די מענטשהייט בכּלל און ישׂראל באַזונדערס וועלן זיך צוריקקערן „צום פּראָסטן מוסר פֿון חומש“;
- ווען מענטשן וועלן פּשוט אויפֿהערן צו שופֿך־דם זײַן, צי אָן אַן אויסרייד צי מיט אַן אויסרייד פֿון די, אָדער יענע „אידעען“;
- ווען מענטשן וועלן אויפֿהערן נישט נאָר אָפֿן צו גנבֿענען נאָר אויך צו שווינדלען און באַשווינדלען איינע די צווייטע;
- ווען מענטשן וועלן אויפֿהערן זאָגן ליגן, טרײַבן רכילות, צו רעדן לשון־הרע און צו מטמא זײַן דעם מויל מיט אַלערליי מיאוסע, גראָבע רייד;
- ווען מענטשן וועלן אויפֿהערן צו מטמא זײַן זייערע נשמות, זייערע מוחות, זייערע הערצער און אַלע אבֿרים פֿון זייערע גופֿים מיט מחשבֿות און מעשׂים פֿון ניאוף;
- ווען „צדק, צדק תּרדוף“ [דבֿרים טז, כ], „משפּט אחד יהיה לכם לגר ולאזרח האָרץ“ [ויקראָ כד, כב], „כּי לי בני ישׂראל עבֿדים“ [ויקראָ כה, נה] (מיט דער ריכטיקער דערקלערונג פֿון תּלמוד – „ולא עבֿדים לעבֿדים“ [בבֿא מציעא י ע״א] „והאָרץ לא תמכר לצמיתות“ [ויקראָ כה, כג], „כּי טובֿ לו עמך“ [דבֿרים טו, טז] (מיט דער ריכטיקער דערקלערונג פֿון תּלמוד – „עמך במאכלו, עמך במשתּה וכו׳“ [קדושין כב ע״א]) „ביומו תתּן שׂכרו [דבֿרים כד,טו] און נאָך פֿיל אַזעלכעס וועלן רעגולירן אַלע באַציִונגען צווישן יחיד און יחיד, קלאַס און קלאַס, פֿאָלק און פֿאָלק,
- ווען דער „ואָהבתּ לרעך כּמוך״ [ויקראָ יט, יח] וועט אויפֿהערן צו זײַן, ווי ביז יעצט, בלויז אַ שײנער אויסדרוק און אין בעסטן פֿאַל בלויז אַ פֿרומער וווּנטש, נאָר אַ רעאַלער פֿאַקטאָר פֿון לעבן, אַ דבֿר־כּמשמעו פֿון וועלכן מע טאָר אויף קיין פֿאַל און קיין אופֿן נישט אָפּטרעטן;
- ווען דער „קדושים תּהיו“ [ויקראָ יט, ב] וועט ווערן דער אייגנסטער, דער טיפֿסטער, און דער העכסטער אידעאַל פֿון יעדן יחיד און יעדן קיבוץ, יעדער נאָך זײַן ערך און נאָך זײַן מדרגה און פֿון ישׂראל גוי־קדוש – אין דער העכסטער מדרגה.
My article, “The Great Call of the Hour,” has awakened the minds and hearts of hundreds of Jews who have recognized and sensed, just as I did, that Israel must be revived and renewed spiritually—spiritually above all; that the Jewish parties that currently exist neither offer nor effect this renewal and revival; that the great and holy work of spiritual repair must begin now—right now; and that exceptional individuals from the people can, should, and must take on that holy work by joining together in an alliance.
In a series of articles, I have already set forth the main characteristics and purposes of this alliance, which should and must be founded as quickly as possible. I called this alliance of special individuals “Yavneh,” and I entreated response from all those in whose hearts the flicker of divine light has not yet been extinguished. And indeed, many have responded; some in full agreement, some expressing questions and doubts. [...]
Each questioner poses a slightly different question in a slightly different way, in the process touching upon every possible theological, metaphysical, and social matter. In order to satisfy these queries fully, I would need to write an entire book for every single one, which is beyond my capacities, and I believe would also be beyond the capacities of those who far surpass me. Therefore, I am compelled to give a general response about the main thrust of Yavneh, which I hope to found, one that I hope will address many questions and resolve many doubts.
A) Yavneh does not intend to offer mere “spiritual enjoyment” and “learning,” as some believe, but rather must transform the entire life of anyone who steps into its ranks.
B) At the same time, Yavneh is not like a Mahazikey Ha-Das (“a society for strengthening piety”), 1 1 This likely refers to an ultra-Orthodox political group founded in Galicia in the late nineteenth century, supported chiefly by the Hasidim of Belz. but rather intends to enlighten, strengthen, broaden, and deepen the foundations of Judaism’s ethics and soul.
C) Just as Yavneh is not a “society for strengthening piety,” it is also not a society for enlightenment, culture, art, poetry, etc. Yavneh cannot promote all that is good and beautiful in the world. That would distract from its main purpose. Yavneh can and must only strive for one goal: the revival of the Jewish soul in the spirit of pure Jewishness.
D) Yavneh does not concern itself with politics, and therefore both those who are politically unaffiliated and those who belong to one party or another, whether right-wing or left-wing, can join. Only one thing must be demanded of the party-man who joins Yavneh: when the two come into conflict, he must be able to place the demands of strict justice above the interests of his party.
E) Just as Yavneh does not concern itself with politics, it also does not concern itself with the resolution of social questions. Nevertheless, anyone who wishes to join Yavneh must be able to subject his private life to the demands of strict social justice, because strict social justice is one of the main foundations of pure Jewishness.
F) The ethics of Judaism (musar ha-yahadus) about which I have written so many times are nothing other than the simple ethics of the Torah of Moses. One letter-writer asks: “What kind of ethics are you talking about—the ethics of Kant, or the ethics of Tolstoy?” Another writes: “Of course, you probably mean ethics according to the intricate philosophies of the Maimonides, because how could you possibly mean the simple ethics of the Five Books of Moses?” Therefore, I must explain for once and for all:
I believe with full faith that the redemption of the world as a whole, and of Israel in particular, will not come from technological and economic improvements, but from religious and ethical illumination and uplift, at first for exceptional individuals and then for the collective, and that this illumination and uplift can come only when humanity in general, and Israel in particular, return to “the simple ethics of the Five Books of Moses”:
- When people simply stop shedding blood, whether alongside or independent of a proclamation of this or that “ideology.”
- When people not only stop stealing openly, but also stop cheating and duping one another.
- When people stop telling lies, gossiping, spreading slander, and defiling their mouths with all kinds of ugly, coarse speech.
- When people stop defiling their souls, their minds, their hearts, and all the limbs of their bodies with adulterous thoughts and deeds.
- When “Justice, justice, ye shall pursue” (Deut. 16:20), “You shall have one and the same law for the stranger and for the citizen” (Lev. 24:22), “For the children of Israel are My servants” (Lev. 25:55)—with the correct interpretation from the Talmud: “My servants, not the servants of servants” (b. Bava Metsia), “And the land shall not be sold in perpetuity” (Lev. 25:23), “Because it is well for him with you” (Deut. 15:16), with the correct interpretation from the Talmud—“with you in his eating, with you in his drinking, etc.” (b. Kiddushin 22a), “You shall pay him that very day” (Deut. 24:15) and many other such verses regulate all relationships between individuals, between classes, between peoples.
- When “And you shall love your fellow as yourself” (Lev. 19:18) ceases to be, as it is now, only a pretty expression, or at best a pious wish, but becomes a true aspect of life, a commandment that is taken literally, from which one must not depart in any way, regardless of circumstances.
- When “You shall be holy” (Lev. 19:2) becomes the only, the deepest and the highest ideal of every individual and every collective, each according to his nature and to his capacity, and the ideal of Israel is to become a holy nation—to the highest level.
