Feb 03, 2020
INTRODUCTION
On December 25, 2019, Nikolai Kolya Borodulin received the Adrienne Cooper Dreaming in Yiddish Prize. The prize, given in honor of Yiddish singer and cornerstone of the klezmer revival Adrienne Cooper (1946−2011), honors the passion and dedication of a creative activist dedicated to the flourishing of Yiddish language and culture.
Borodulin, who was born in Birobidzhan, settled in America in 1992 and worked as a librarian at YIVO from 1994 until 2001. He became, and remains, director of Yiddish classes at the Workers Circle, where he also coordinates the annual “Trip to Yiddishland” program as well as opening up language classes to participants worldwide through online offerings.
What follows is Borodulin’s acceptance speech, in which he outlines how he came to find a passion for Yiddish language instruction.
טײַערע משפּחה, פֿרײַנד, קאָלעגן, תּלמידים, געסט. איך דאַנק אײַך האַרציק פֿאַרן קומען צו דער שֹימחה. איך װיל אױסדריקן אַ באַזונדערע דאַנקשאַפֿט די מענטשן און אינסטיטוציעס, װאָס האָבן מיר געהאָלפֿן װערן אַ ייִדיש־לערער און ־טוער: דעם ייִװאָ, װוּ איך האָב אָפּגעאַרבעט זיבן גוטע יאָר, און דעם אַרבעטער-רינג, װוּ איך אַרבעט נאָך אַלץ זינט 1993; אַ ספּעציעלן האַרציקן דאַנק פּיטער פּעפּערן מיט באָב קאַפּלאַנען. איך װיל אױסדריקן אַ גרױסן דאַנק רחמיאל פּעלצן, מײַן אַקאַדעמישן בעל-יועץ בײַ קאָלאָמביע־אוניװערסיטעט; צו מרים האָפֿמאַן, חוה לאַפּין, שבֿע צוקער – מײַנע טײַערע לערערינס, פּסח פֿישמאַן און מרדכי שעכטער ז׳ל, הערשל גלעזער און מיכל באַראַן – זײ צו לאַנגע יאָרן.
גאָר אַ ספּעציעלן דאַנק איינער, װאָס איז בײַ מיר און בײַ אונדז אַלעמען אין האַרצן, דער אומפֿאַרגעסלעכער איידריען קופּער.
צוליב איר בין איך געװאָרן דאָס װאָס איך בין, זיך אױסגעלערנט פֿון איר אַ סך װיכטיקע און ניצלעכע פֿעיִקייטן, מיט װעלכע זי האָט זיך געטײלט אַזױ ברײטהאַרציק, און דער עיקר, װי אַזױ צו זײַן אַ מענטש, אויף יעדן קער־און־װענד אין לעבן.
זי האָט מיר אַגבֿ געהאָלפֿן גרײטן די רעדע פֿאַר דער נאָמינירונג צו דער קאָװענאַנט־פֿונדאַציע. איך האָב ניט באַקומען די פּרעמיע, פּשוט געװען צװישן די פֿינאַליסטן, אָבער איצט קען איך זי אױסניצן אין איר אָנדענק און איך דאַנק דיר, חנהלע קופּער, און איך װעל דיך אײביק געדענקען.
Dear family, friends, colleagues, students and guests. Thank you, truly, for coming to this celebration. I want especially to thank the people and instutions who helped me to become a Yiddish teacher and activist: YIVO, where I worked for seven wonderful years, and the Workers Circle, where I have been working since 1993. I would especially like to thank Peter Pepper and Bob Kaplan. I would like to express my gratitude also to Rakhmiel Peltz, my academic advisor at Columbia University, as well as Miriam Hoffman, Chava Lapin, and Sheva Zucker, my beloved teachers, and Peysekh Fishman and Mordkhe Shaechter z’’l, and Hershl Glezer and Mikhl Baron, may they live long.
An enormous thank you goes to a person who is always in my heart as she is in all of our hearts, our unforgettable Adrienne.
Thanks to her I became who I am now. I learnt so much from her, as she shared so generously her knowledge, wisdom, and love. She taught me one of the most important things – how to be a mentsh, no matter what.
Incidentally, she also helped me polish my personal statement for the Covenant Foundation award [for Jewish educators]. While I did not receive the award (although I was a finalist in the last round) I am happily using parts of the statement here tonight, in honor of her.
I thank you so much, Adrienne, Khanele Cooper, and will remain eternally grateful to you.
Borodulin’s 2019 Adrienne Cooper Dreaming in Yiddish Prize trophy
שפּאַצירנדיק דורך דער שלום-עליכם־גאַס אין ביראָבידזשאַן, מײַן הײמשטאָט און די הױפּטשטאָט פֿון דער ייִדישער אױטאָנאָמער געגנט אין װײַטן מיזרח פֿון רוסלאַנד אין איינעם אַ זוניקן סעפּטעמבער־טאָג מיט מער װי 30 יאָר צוריק, האָב איך געטראָפֿן אַ באַקאַנטן, װאָס האָט מיך באַגריסט און געװוּנטשן אַ פֿרײלעכן יום-טובֿ. איך האָב אױף אים געקוקט אַ צעמישטער. װאָס הײסט, דער טאָג פֿון דער אָקטאָבער־רעװאָלוציע קומט אין עטלעכע װאָכן אַרום.
האָב איך אים געפֿרעגט: "װאָס דרײסטו מיר דעם קאָפּ, װאָס פֿאַר אַ יום-טובֿ?“
״צי װײסטו דען ניט, אַז הײַנט איז אַ ייִדישער יום-טובֿ?״ האָט ער מיך געפֿרעגט, ״אַז הײַנט איז ראָש-השנה?״
מײַן װײַטערדיקע פֿראַגע, װאָס איך װעל קײן מאָל ניט פֿאַרגעסן, איז געװען: ״װאָס איז ראָש-השנה?״
איך בין געװען 27 יאָר אַלט. איך האָב געװוּסט, אַז איך בין אַ ייִד און איך בין געװען שטאָלץ מיט דעם, װײַל קאַרל מאַרקס און אַ סך װעלטמײַסטערס פֿון שאַך זײַנען געװען ייִדן. איך האָב געקראָגן אַ לײַטישע דערציִונג, כ׳האָב געקענט רעדן דרײַ שפּראַכן (רוסיש, ענגליש און דײַטש), כ׳האָב דעמאָלט געאַרבעט װי אַ פֿאַרװאַלטער פֿונעם לערן-אָפּטײל אין אַ מיטלשול. איך האָב אַפֿילו געהאַט די חוצפּה אָנצוהײבן זיך צו לערנען ייִדיש און לערנען די שפּראַך מיט קינדער און דערװאַקסענע. דאָך האָב איך קײן אַנונג ניט געהאַט װעגן די פּשוטסטע באַגריפֿן פֿונעם ייִדישן לעבן און טראַדיציע.
איך האָב קײן מאָל ניט געהערט דאָס װאָרט ראָש-השנה, אָדער פּורים, אָדער סוכּות, אָדער בר-מיצװה. שטעלט אײַך פֿאָר! דער אײנציקער ייִדישער יום-טובֿ, װעגן װעלכן איך האָב געהערט, איז געװען פּסח. די באָבע פֿלעגט אַװעקלײגן מצה אױפֿן טיש, אָבער קײן מאָל ניט געזאָגט פֿאַר װאָס, און איך האָב ניט געשטעלט אַפֿילו קיין אײן פֿראַגע, שױן אָפּגערעדט פֿון די פֿיר קשיות.
מײַן באַגעגעניש מיט ייִדיש איז געשען עפּעס צופֿעליק. דער דעקאַן פֿונעם נײַעם, נאָר װאָס געגרינדעטן פּעדאַגאָגישן אינסטיטוט, אַ ניט-ייִד, אַנאַטאָלי סורנין, כּבֿוד זײַן אָנדענק, האָט מיך פֿאַרבעטן צו װערן אַ לערער פֿון דער ייִדישער שפּראַך, װײַל איך בין אַ ייִד און האָב געקענט ענגליש און דײַטש. צוליב דעם, האָט ער געמײנט, װעט זײַן זײער גרינג פֿאַר מיר זיך דאָס אויסצולערנען און אין דער זעלבער צײַט אָנצוהײבן לערנען מיט אַנדערע אין אײן כּהרף-עין.
דאָס איז, פֿאַרשטייט זיך, געװען פֿאַר מיר אַן אמתער פֿאָרױסגאַנג אין מײַן פּראָפֿעסיאָנעלער קאַריערע, אָבער די עכטע מאָטיװאַציע צו װערן אַ ייִדישער דערציִער איז געװען די פּאַסירונג מיט ראָש-השנה.
דאָס איז געװען נאָך װייטיקדיקער װי אַ פֿיזישער קלאַפּ – װי אַזױ קען אַן אינטעלעגענטער מענטש, װאָס איז באַקאַנט מיט דער װעלט-געשיכטע, װעלט־ליטעראַטור און ־קונסט זײַן אין גאַנצן אַן עם־האָרץ מכּוח די פּשוטסטע באַגריפֿן פֿון דער ייִדישער װעלט?
עד-היום האָב איך אַ געמישט געפֿיל װעגן דעם ריזיקן קענטעניש-בלױז. איך קען ניט באַשולדיקן מײַנע טײַערע עלטערן, װאָס האָבן איבערגעלעבט אַזױ פֿיל צער און ממש מורא געהאַט.
מײַן טאַטנס פֿעטער, יוסף טשערניאַק, איז געװען אַ ייִדישער לינגװיסט און דערציִער אין ראַטן-פֿאַרבאַנד. מען האָט אים אַרעסטירט בשעת סטאַלינס טשיסטקעס אין 1948 און איך האָב כּמעט גאָרניט געװוּסט װעגן זײַן לעבן און שאַפֿן.
ס'איז מיר געװאָרן ביסל שװער אויפֿן האַרצן, אַז איך האָב אָנגעהױבן אײַנצוזען װאָס פֿאַר אַן אוצר עס פֿעלט מיר: װען איך װאָלט זיך געלערנט מער װעגן מײַן ירושה, װאָלט איך זיך געקענט מער דערװיסן װעגן מײַנע באָבע-זײדעס און כ'װאָלט זײ בעסער פֿאַרשטאַנען.
פֿון דער אַנדערער זײַט האָב איך אַלײן אױסגעקליבן זיך צו פֿאַרבינדן מיט ייִדישקײט און דערפֿאַר איז דער הונגער נאָך ייִדיש װיסן געװען זײער שטאַרק.
איך גלייב אַז אַזאַ חשק האָט פֿאַרמערט אױף אַ סך מאָל מײַן יכולת זיך צו לערנען. מיט דער צײַט האָט דער טרײַב מיר דערמעגלעכט, האָף איך, צוצוגעבן צו דער װעלט פֿון ייִדיש װיסן, ספּעציעל צו דער ייִדישער שפּראַך און קולטור אַ קאַפּיטשקע פֿון מײַן באַשײדענער דערפֿאַרונג. איך האָב שטאַרק ליב צו לערנען און באַגײַסטערן די מענטשן, װאָס איך לערן. ס'זײַנען דאָ אַזױ פֿיל זאַכן מיט װעלכע איך װער באַגײַסטערט און איך פּרוּװ אָנשטעקן אַנדערע מיט התפּעלות.
More than thirty years ago, on a warm, sunny September day, I was strolling along Sholem Aleichem Street, in Birobidzhan, my hometown and the capital city of the Jewish Autonomous Region in the far east of Russia. I met an acquaintance, who greeted me and wished me a happy holiday. I looked at him confused. The November 7 celebration of Revolution Day was still weeks away.
I asked: “What holiday are you talking about?”
“Don’t you know that today is a Jewish holiday?” he asked. “Don’t you know that today is Rosheshone?”
My next question, which I will never forget, was: “What is Rosheshone?”
I was twenty-seven years old. I knew I was Jewish and was proud to be Jewish, because both Karl Marx and many world champion chess players were Jewish. I was a decently educated person. I could speak three languages — Russian, English, and German — and I was working as an assistant principal in a high school. I even had had the khutspe to simultaneously both study Yiddish and teach it to adults and children. Yet I didn’t know the basic, most common facts of Jewish life and tradition.
When I was 27, I had never heard the word Rosh Hashanah. I had never heard of Purim, Sukkot, or what a Bar Mitzvah was. The only holiday I knew was Peysakh because my bobe used to get matse and put it on the table but she never said a word about why. I never asked even a single question, let alone fir kashes.
My engagement with Yiddish language and Jewish culture was somewhat accidental. A dean of the newly established Teachers’ College in Birobidzhan, Anatolii Surnin, who was not Jewish, approached me and offered me the position of Yiddish language instructor of this new higher education institution, because I was Jewish and I knew English and German. He assured me I could learn and begin to teach Yiddish in no time.
Of course, becoming a language instructor at Teachers College meant a real advancement in my professional career, but my real motivation for becoming a Jewish educator was this unforgettable episode of not knowing what Rosh Hashanah was.
That experience hit me harder than any physical blow; how could any intelligent Jewish person, versed in world history, literature, and art be totally ignorant of the most basic elements of Judaism?
To this day I still have mixed feelings about this huge knowledge gap. I can’t blame my dear parents, who had lived through hell when a close relative had been arrested for his “cultural” work.
My father’s uncle, Iosif Chernyak, was an important Yiddish linguist and educator. In 1948 he was arrested during Stalin’s purges. I know almost nothing about him.
I felt some sadness when I began to realize the treasure I had missed. If I could have learned more about my heritage that I was so cut off from, I could have known and understood my grandparents better.
On the other hand, because stepping into Jewishness was my personal choice, my hunger for knowledge was immense.
I believe this eagerness multiplied many times my ability to learn. Eventually this drive has enabled me, I hope, to add humbly to the world of Jewish knowledge, and particularly to Yiddish language and culture. I love to teach and to excite others. And, in truth, there was so much to be excited about and to share with others.
Borodulin is presented with the 2019 Adrienne Cooper Dreaming in Yiddish Prize.
דער גילגול מײַנער איז זיך צונױפֿגעפֿאַלן מיט דער ייִדישער אױפֿלעבונג, מיט דער אױפֿװאַכונג פֿונעם ייִדישן באַװוּסטזײַן אין רוסלאַנד. דאָס האָט געהאַט אַ גרױסע השפּעה אױף מײַן אַרבעט, מיר צוגעגעבן דאָס געפֿיל פֿון מער אַחריות צו די, װאָס איך האָב געלערנט: די קינדער פֿון דער ערשטער ייִדישער זונטיקשול אין װײַטן מיזרח פֿון רוסלאַנד, די דערװאַקסענע אין אָװנטקלאַסן און די סטודענטן פֿונעם פּעדאַגאָגישן אינסטיטוט.
מײַן ריזיקער חשק זיך צו לערנען אַלץ מער װעגן דער ייִדישער שפּראַך און קולטור האָט מיך געבראַכט אין דער גראַדויִר־פּראָגראַם פֿון קאָלאָמביע־אוניװערסיטעט אין 1992. די דערפֿאַרונג דאָרטן האָט מיר בולט אָנגעװיזן װי װײניק איך װײס, און דאָס איז געװאָרן אַ גרױסער סטימול צו אַרבעטן נאָך שװערער, זיך אײַנצוטונקען אין דער פֿאַרכאַפּנדיק רײַכער און אין דער זעלבער צײַט פֿאַרשװינדנדיקער װעלט פֿון אונדזערע ייִדיש-רעדנדיקע אָבֿות.
װאָס מער איך האָב זיך געלערנט, אַלץ מער האָב איך פֿאַרשטאַנען װי קריטיש ס׳איז געװען איבערצוגעבן דאָס װיסן די אַנדערע מענטשן.
איך האָב אָנגעהױבן צו לערנען ייִדיש מיט די קינדער אין אַרבעטער-רינג־שולן, צענערלינגען פֿון BBYO־זומערקעמפּ, מיט דערװאַקסענע אין די אָװנטקלאַסן בײַם אַרבעטער-רינג און ייִװאָ, מיט די אָנטײל־נעמער פֿון פֿעסטיװאַל „קלעזקאַנאַדע", מיט די סטודענטן פֿון Yiddish school בײַם ייִדישן ביכער-צענטער, און מיט די באַטײליקטע פֿון דער פּראָגראַם ״אַ רײַזע אין ייִדישלאַנד״, װאָס איך האָב געשאַפֿן.
מיט אַ פּאָר װאָכן אײדער זי איז אַװעק אין דער אײביקײט האָב איך באַקומען אַן אָנזאָג אױף מײַן ענטפֿערקע פֿון איידריענען. זי האָט עטלעכע מאָל געזאָגט, אַז איך װעל װערן רײַך און אַז איך דאַרף אַנטװיקלען און דורכפֿירן ייִדיש־קלאַסן אױף דער אינטערנעץ. און װײסט איר װאָס? איך האָב טאַקע אײַנגעפֿירט די ייִדישע אָנלײַן-קלאַסן און איך בין טאַקע געװאָרן רײַך: רײַך מיט תּלמידים און הײסע ליבהאָבער פֿון ייִדיש פֿון אַלע קאָנטינענטן איבער דער גאַנצער װעלט.
צװײ אַזעלכע אָנהענגערס פֿון מאַמע-לשון, מײַנע פֿרײַנד, מרדכי דייװיס און זשעניאַ סטעלמאַן, האָבן מיר זײער געהאָלפֿן אַז איידריענס חלום זאָל מקוים װערן. מרדכי האָט מיר געהאַקט אַ טשײַניק זינט 2012 איך זאָל זיך פֿאַרנעמען מיט לערנען ייִדיש דורך דער אינטערנעץ און שטאַרק געהאָלפֿן צו לאַנצירן די ערשטע אָנלײַן-פּראָגראַם אין 2014, און זשעניאַ איז ביזן הײַנטיקן טאָג זײער װיכטיק בײַם לײזן כּלערלײ פּראָבלעמען, סײַ טעכנישע סײַ אַדמיניסטראַטיװע. זי האָט ניט מורא זיך אַװעקצושלעפּן צו די לערערס זײ צו העלפֿן, עס מאַכט ניט אױס צי זײ װױנען אין ברוקלין אָדער פּאַריז.
איך בין זײער שטאָלץ אָנצופֿירן מיט דער גרעסטער ניט־אוניװערסיטעטישער ייִדישער שפּראַך־ און ליטעראַטור־פּראָגראַם אויף דער װעלט – בײַם אַרבעטער-רינג.
איך בין זײער שטאָלץ אָנצופֿירן בײַם אַרבעטער-רינג מיט דער גרעסטער ניט־אוניװערסיטעטישער ייִדישער שפּראַך־ און ליטעראַטור־פּראָגראַם אויף דער װעלט.
דעם זמן לערנען זיך בײַ אונדז 385 סטודענטן פֿון 18 לענדער און 24 שטאַטן פֿון אַמעריקע. זײ לערנען זיך אין 40 קלאַסן איבער דער אינטערנעץ און פּנים־אל־פּנים. איך בין זײער דאַנקבאַר אונדזער װוּנדערלעכן פּערסאָנאַל: 15פֿופֿצן לערערס פֿון 5 פֿינף לענדער בתוכם יצחק ניבאָרסקי (פּאַריז), שבֿע צוקער (ניו-יאָרק), דוד קאַץ (װילנע, ליטע), אַבֿרהם ליכטענבױם (אַרגענטינע), גענאַדי עסטרײַך (ענגלאַנד), מרים טרין (ישֹראל), דבֿ-בער קערלער, דוד בראַון און נאָך און נאָך.
צום סוף װיל איך זיך טײלן מיטן רעזולטאַט פֿונעם לעצטן פּראָיעקט, װאָס האָט זיך סימבאָליש אָנגעהױבן מיט דער איבערזעצונג פֿון מײַן לערנביכל ״ייִדיש אױף אַ גאַנץ יאָר״ אין רוסיש אין ביראָבידזשאַן. איך באַדאַנק עלענאַ סאַראַשעװסקאַיאַ, דעם רעדאַקטאָר פֿון דער צײַטונג ״ביראָבידזשאַנער שטערן״, פֿאַרן אָנפֿירן מיטן פּראָיעקט און פֿאַר דער איבערזעצונג. איך האָב געװידמעט דאָס לערנביכל מײַנע ליבע עלטערן, זאָלן זײ האָבן אַ ליכטיקן גן-עדן, און עס צוגעשטעלט אױף מײַן פֿײסבוק זײַטל פֿאַר די רוסיש-רעדנדיקע ייִדיש־לערערס און עלטערן, װאָס װילן לערנען מיט די קינדער אַ ביסל ייִדיש. שטעלט אײַך פֿאָר: במשך פֿון אײן טאָג האָב איך באַקומען מער װי 100 בקשות פֿון 12 צװעלף לענדער.
דאָס האָט מיך געפֿירט צום געדאַנק צו אָרגאַניזירן דעם סעמינאַר פֿאַר לערערס און ליבהאָבערס פֿון ייִדיש אין פּעטערבורג, בײַם ייִדישן קהילה-צענטער, אָנגעפֿירט פֿון אַליק פֿרענקעל. דרך-אַגבֿ, אַליק האָט פֿאַרבעטן איידריענען צו לערנען דאָרטן בײַם צװײטן קלעזפֿעסט אין רוסלאַנד אין 1998.
בשעת דער רײַזע קײן פּעטערבורג האָב איך געהאַט דאָס געפֿיל, אַז איך בין אַ רינגל אין אַ קײט, אַ קײט, װאָס גיט איבער די דערפֿאַרונג, װאָס איך האָב באַקומען אין אַמעריקע צוריק אין מיזרח-אײראָפּע אױפֿן זעלבן אופֿן, האָף איך, װי איידריען, װאָס האָט צוריקגעבראַכט די װאָרצלען פֿון דער אָפּגעשניטענער ייִדישער מיזרח-אײראָפּעיִשער קולטור.
איך האָב כּסדר געטראַכט װעגן איידריענען און איר באַדאַנקט נאָך אַ מאָל און אָבער אַ מאָל פֿאַר איר ברײטהאַרציקער נשמה, פֿאַר זיך טײלן מיט מיר מיט אַזױ פֿיל שײנע, ניצלעכע און אומפֿאַרגעסלעכע מאָמענטן, װען איך האָב געלערנט אין פּעטערבורג אױפֿן סעמינאַר מיט 16 אָנטײל־נעמערס, װאָס זײַנען אָנגעקומען פֿון 6 זעקס שטעט פֿון רוסלאַנד.
מער װי אַ העלפֿט פֿון זײ זײַנען געװענ יונג! דאָס ברענגט מיך צום לעצטן פּונקט. מײַנע באַליבטסטע לערן-פּראָגראַמען זײַנען פֿיל־דורותדיקע. איך פּרוביר זײ פֿאַרשפּרײטן װאָס װײַטער. אַ מאָל לערנען זיך אין אײן צימער 4 פֿיר דורות מענטשן אין אַן עכט אַרײַננעמיקער אַטמאָספֿער.
זײ לערנען צוזאַמען די שײנע שפּראַך, ייִדיש, װאָס אַ סך האָבן אַװעקגעװאָרפֿן, און פֿון דעסט װעגן, אױף צולהכיעס װי אויף צו להכעיס, בלײַבט זי אַ שפּרודלדיק און אײביק יונג לשון.
איז אויב איר האָט זיך נאָך ניט אונטערגענומען צו לערנען די פּרעכטיקע שפּראַך, פֿאַרבעט איך אײַך האַרציק צו דער פֿאַרכּישופֿטער װעלט פֿון ייִדיש. דאָס װעט עפֿענען פֿאַר אײַך דעם טױער צו אומגעריכטע און פֿאַרכאַפּנדיקע דרכים װאָס ס'איז כּדאַי זיי צו אינטעגרירן אין אײַער גײַסטיקן און אינטעלעקטועלן לעבן.
My metamorphosis coincided with a Jewish revival, a reawakening of Jewish consciousness in Russia. This revival had a profound effect on my work. It made me feel even more responsible to the people I was teaching. I taught children in the first Jewish Sunday school anywhere in eastern Russia. I taught adults who were in continuing education evening classes, and students at the Teachers College.
My enormous desire to learn more about Yiddish language and culture next brought me to the Columbia University Graduate program in Yiddish Studies in 1992. This experience made me understand just how little I knew, which, in turn, became a huge stimulus for me to work harder and to immerse myself in the astoundingly rich, yet vanishing world of our Yiddish-speaking ancestors.
The more I studied, the more I realized how crucial it was to make this knowledge available to others.
I began to teach Yiddish language and culture to children at Workmen’s Circle cultural Sunday schools, to teens at BBYO summer camp at Starlight, Pennsylvania, to adults continuing their Jewish learning at the YIVO Institute for Jewish Research and at Workmen’s Circle / Arbeter Ring, to participants in the KlezKanada Festival, at the Yiddish school of the Yiddish Book Center, at Limmud NY, and, of course, to Arbeter Ring Trip to Yiddishland guests.
A couple of weeks before she left us, I got a voicemail from Adrienne. She kept saying that I would become rich, very rich, and that I should develop and implement an online Yiddish program. And you know what? I did develop the online program and I did become rich: rich with students and passionate Yiddish fans from all over the world.
Two fans and friends, Marty Davis and Jeanne Stellman, helped this dream of Adrienne’s come true. Marty hot mir gehakt a tshaynik since 2012 to introduce Yiddish online classes and helped to pilot the first program in 2014. Jeanne was and is instrumental in solving any technical and content issue we have, even shlepping out to the instructors to fix the connection, whether they live in Brooklyn or in Paris.
I am very proud to run the largest Yiddish language and culture non-academic program at Arbeter Ring. This semester, 385 students from eighteen countries and twenty-four states of the United States are taking forty in-person and online classes. I am extremely grateful to our amazing international staff of fifteen Yiddish language instructors, including Yitskhok Niborski (Paris), Dovid Katz (Vilna), Sheva Zucker, Miriam Trinh (Israel), Avrom Lichtenbaum (Buenos Aires), Gennady Estraikh, Dov-Ber Kerler, Dovid Braun, and many others.
To conclude, I wanted to share with you the outcome of my latest project, which started symbolically with the translation of my curriculum for young beginners, Yiddish Year Round, into Russian in Birobidzhan. I thank Elena Sarashevskaya, the editor of Birobidzhaner Shtern, for supervising this project and translation. I have dedicated it to my dear parents, zoln zey hobn a likhtikn ganeydn. I offered this manual on my Facebook page to Russian-speaking teachers and parents who want to teach some Yiddish to their children. To my surprise, I received over 100 requests from twelve countries in one day.
This response led me to the idea of organizing a seminar for Yiddish teachers and fans of Yiddish in St. Petersburg, at the Jewish Community Center, which is led by Alik Frenkel. Alik had invited Adrienne to teach at the second Klezfest in Russia in 1998.
This recent trip to St. Petersburg made me truly feel like a link in the goldene keyt, a chain passing experiences and knowledge that I have received here in America back to Eastern Europe — in the same way, I hope, that Adrienne brought back our roots to East European Jews who had been denied our culture.
While I was in St. Petersburg, running a very well attended seminar with sixteen people from six cities in Russia, I was constantly thinking of Adrienne and thanking her again and again for her generous soul and for sharing with me so many beautiful, unforgettable moments.
More than half of the participants in St Petersburg were young! This brings me to my last point. Intergenerational programs are among my favorite programs. I try to build them internationally. Sometimes our programs span four generations of people learning together in a genuinely open and inclusive atmosphere.
They are learning this beautiful language, Yiddish, that was undeservedly abandoned, yet, despite everything, remains a fervent, young language.
So, in closing, if somehow you have not yet been tempted to start learning this gorgeous language, I cordially invite you into the fascinating world of Yiddish. It will open gateways to unpredictable and enchanting endeavors, which deserves to be an integral part of your cultural and intellectual life.
